Angelique Rijk

View Original

Suïcide preventiedag

Een speciaal gevoel overvalt me terwijl ik met mijn man Bart aan het fietsen ben in het binnenland van Spanje. Het is een gevoel van geluk en dankbaarheid. Dankbaar omdat ik me zo gelukkig kán voelen. Dat was jaren geleden heel anders. Toen verlangde ik zo enorm naar geluk dat het van binnen pijn deed.
De natuur, de rust, het zonnetje en het zicht op de gespierde benen van mijn man raken me nu tot in mijn vezels. Het is altijd weer genieten als we door de prachtige natuur fietsen. De zon die de grijs groene blaadjes van de olijfbomen zilver doet oplichten, de droge rode aarde, de takken van de dennenbomen die bijna fluorescerend groen lijken. Zo ver ik kan zien reiken de inmiddels uitgedroogde zonnebloemvelden. De hangende kopjes allemaal dezelfde kant op gericht. Rechts in het veld maken de zonnebloemen een nederige buiging naar de mensheid, terwijl ze links van ons beschaamd hun rug naar ons lijken toe te keren.

Terwijl we aan het fietsen zijn in Spanje krijg ik een bericht van mijn neef. Hij deelt met ons een berichtje op Facebook dat in september 2014 gepost is door zijn moeder, mijn zus Moni: “Er zijn velen die van je houden en die je kunt vertrouwen. Geef niet op knul. Liefs mama “. Mijn neef geeft aan dat hij dit berichtje graag met ons wil delen en dat hij heel veel van ons allemaal houdt.
De tranen schieten in mijn ogen. Het raakt me. Twee weken na dit Facebook bericht leefde mijn zus niet meer. Ze heeft zelf een einde aan haar leven gemaakt. Haar berichtje voelt daarom heel dubbel. Ze wilde haar zoon meegeven dat er van hem gehouden werd. Ze wist dat er ook van haar gehouden werd, maar dat was niet voldoende. Het lukte haar niet om genoeg van zichzelf te houden en zich gelukkig te voelen. Iets wat ik jaren ook niet kon. Ik had het haar zo gegund om zich geliefd en gelukkig te voelen.

Ik herinner me dat we in juli 2014 met het hele gezin bij elkaar kwamen om als verrassing foto’s en filmpjes te maken voor de komende 50 jarige bruiloft van onze ouders. Bart en ik stonden in de keuken bij mijn zus. “Het lukt me niet” zei ze huilend. “Ik kan niet meer. Ik kan nu echt geen foto’s maken.” Met tranen in mijn ogen heb ik haar vastgepakt. Ik voelde haar wanhoop en donkerte. Uiteindelijk heeft ze haar laatste restje energie bij elkaar geraapt en is ze toch meegegaan. Op deze dag is de laatste foto gemaakt waarop ik samen met mijn broer en zus gearmd sta. Na afloop stonden we voor haar huis op de stoep en namen we elkaar vast. Dat moment vergeet ik niet meer. De omhelzing was zo intens en dichtbij. Ik weet nog dat ik het moment rekte en haar eigenlijk niet los wilde laten. Tegen beter weten in probeerde ik haar wat kracht te geven, maar wist toen dat dit vergeefs was.
Op 23 september 2014 is Moni overleden. Op 9 september 2021 krijgt haar zoon de herinnering op Facebook van de post van Moni die hij met ons deelt. Op 10 september is het wereld suïcide preventie dag. Er wordt wereldwijd aandacht gevraagd voor de preventie van zelfdoding en voor geestelijke gezondheidsproblemen. Ook voor familieleden en nabestaanden wordt aandacht gevraagd. Er rust nog steeds een taboe op praten over zelfdoding. En dat terwijl er iedere 40 seconde iemand sterft door zelfdoding. Zelfdoding is een van de belangrijkste doodsoorzaken ter wereld!

Mijn zus sprak met ons over haar donkere gedachten. Ze gaf aan dat ze niet meer wilde en kon leven. Ik heb dat erg serieus genomen. Veel mensen beweren dat als iemand zegt niet meer te willen leven, dit een roep om aandacht is. Maar wat dan nog als dat zo zou zijn? Het betekent dat die persoon problemen heeft en dat je het gesprek aan zou moeten gaan. Ook een gesprek over zelfdoding. Hoe moeilijk dat ook is. Belangrijk is dat die persoon zich gehoord voelt. En vraag ook aan de nabestaanden hoe het met hen gaat. Na het overlijden van mijn zus merkte ik dat veel mensen het niet aandurfden om mij die vraag te stellen en door te vragen.
Als je iemand met problemen de gelegenheid geeft ook over de donkerste gedachten zoals zelfdoding te kunnen praten, kan dat vreemd genoeg uiteindelijk helpen bij de verwerking bij de nabestaanden. Zo werkte het voor mij. 
Het was een schok toen ze overleed ondanks dat we wisten dat dit kon gebeuren. Het is enorm pijnlijk en verdrietig om iemand te verliezen door zelfdoding. Maar haar overlijden was niet totaal onverwacht, er waren geen ontelbare vragen over het waarom, geen groot schuldgevoel over ‘had ik maar meer gedaan voor haar’.  

Door mijn verleden kampte ik vele jaren met depressies, voelde me niets waard en verlangde ik naar geluk. De ommekeer kwam toen ik Bart leerde kennen en ik later de juiste professionele hulp vond. Het was en is verdomd hard werken. Maar mijn strijd is de moeite waard. Ik weet nu maar al te goed hoe fijn het is als je kunt zeggen dat je je gelukkig voelt!

In mijn autobiografie 'Onzichtbaar' kan je meer lezen over mijn verleden met seksueel kindermisbruik en mijn strijd tegen de depressies. Ook vertel ik uitgebreider over het gevecht van mijn zus Moni en de invloed die dit alles heeft gehad op mijn broer, ouders en neef.